6 Lekcji minimalizmu z książki ”Walden, czyli życie w lesie". Autor Henry David Thoreau.

„Masa ludzi prowadzi życie w cichej desperacji”. - Henry David Thoreau

KIM BYŁ HENRY DAVID THOREAU?

Żyjący w połowie XIX wieku Henry David Thoreau z zawodu był nauczycielem, autorem książek, lektorem, ogrodnikiem, inżynierem, farmerem i geodetą. Pamiętamy go jednak głownie jako filozofa i przyrodnika. Niewiele osób wie, że był też aktywnie zaangażowany w ruch abolicjonistyczny, który pomagał zbiegłym niewolnikom. 

W wieku 28 lat mieszkał w miasteczku Concord, w stanie Massachusetts, gdzie od kilku lat uczył w szkole. Opublikował kilka esejów i artykułów w czasopismach, ale jego najbardziej znana książka, "Walden, czyli życie w lesie", miała zostać wydana dopiero dziewięć lat później. Mając odłożone środki na utrzymanie, był zmęczony dotychczasowym życiem, więc przeznaczył oszczędności na sfinansowanie budowy prostej chaty na odludziu. Postanowił zamieszkać w lesie, nad jeziorem Walden, położonym niedaleko Bostonu. Chatkę zbudował na ziemi należącej do jego przyjaciela, słynnego amerykańskiego filozofia Ralpha Waldo Emersona.

Decyzja Thoreau o przeprowadzce do lasu była podyktowana chęcią prostego życia, zbliżeniem się do natury, potrzebą przeprowadzenia eksperymentu i napisania książki.

Zdjęcie: B. D. Maxham, Public domain, via Wikimedia Commons

W 1842 roku zmarł jego starszy brat John, co było dla niego bolesnym doświadczeniem. Dodatkowo Thoreau miał problemy ze zdrowiem i cierpiał na zapalenie płuc. Możliwe, że te wyzwania życiowe dodatkowo utwierdziły Thoreau w przekonaniu, że powinien opuścić swoje dotychczasowe życie i spróbować czegoś nowego. Las nieopodal Walden zaoferował mu możliwość ucieczki od zgiełku cywilizacji i skupienia się na tym, co naprawdę dla niego ważne.

Jak pisał: „Nie chciałem prowadzić życia, które nim nie jest, wszak życie to taki skarb; nie chciałem też rezygnować z niczego, chyba że było to absolutnie konieczne".

Samodzielnie przystąpił do budowy prostego domku z drewna, co szczegółowo opisał w swojej książce. Do budowy użył prostych narzędzi i lokalnie dostępnych materiałów. Ściany zbudował z desek sosnowych, dach pokrył gontem. Okna i drzwi też wykonał sam. Skromnych rozmiarów chata miała jeden pokój i niewielką kuchnię. Poza schronieniem miała być jego dowodem na samowystarczalność i niezależność od materialnego świata, którym go zmęczył.

Miejsce, gdzie stała chatka Thoreau w Concord, nad jeziorem Walden w stanie Massachusetts. New York Public Library: https://nypl.getarchive.net/media/site-of-thoreaus-hut-concord-mass-539296

PROSTE ŻYCIE

Zapragnął prostego życia w zgodzie z naturą i większego skupienia na wartościach duchowych. Budując i tworząc wszystko własnymi rękami miało być jego dowodem, że możliwe jest życie bez luksusów i nadmiernej konsumpcji. Mimo skromnych warunków, chata w Walden stała się dla Thoreau idealnym miejscem kontemplacji, obserwacji otaczającego go świata i pisania, dzięki któremu powstało to klasyczne dzieło, uważane za dzisiejszy manifest minimalistów. 

Zdjęcie: Fragment z książki ”Walden, czyli życie w lesie". Autor Henry David Thoreau.

Jak pisał:

„Zamieszkałem w lesie, albowiem chciałem żyć świadomie, stawiać czoło wyłącznie najbardziej ważkim kwestiom, przekonać się, czy potrafię przyswoić sobie to, czego może mnie nauczyć życie, abym w godzinie śmierci nie odkrył, że nie żyłem”

To tam rozpoczeły się pierwsze opisane w literaturze eksperymenty z prostym życiem. Mając do dyspozycji jedynie siekierę, zbudował sobie gospodarstwo, z którego się sam utrzymywał. Żył z tego co złowił lub wyhodował w ogródku. Prawdopodobnie też polował, ale jego stosunek do polowania był złożony. Z jednej strony, w książce wspomina o polowaniu jako o sposobie „prymitywnej, ale samotnej rozrywki” i odczuwa „dziwny dreszcz dzikiej rozkoszy” na myśl o złowieniu i zjedzeniu zwierzęcia. Z drugiej strony, krytykuje huczne polowania z psami i trofeami, uważając je za bardziej niszczące naturę niż umożliwiające cieszenie się jej obecnością.

MINIMALIZM

Pozostawił po sobie interesujące obliczenia o tym, ile kosztuje go życie w odosobnieniu, ile czasu przeznacza na pracę, a ile na uprawę roślin, by przetrwać zimę. Pisze, że:

 „Koszt rzeczy jest ilością życia, które jest potrzebne do wymiany natychmiast lub w długim terminie. Np. gdy uprawiasz jeden akr ziemi i masz z niego rocznie jeden dolar, to przy sześćdziesięciu akrach masz sześćdziesiąt dolarów, ale wtedy masz większą hipotekę, więcej pracy, kosztów, zmartwień i problemów. Ci farmerzy wyglądają na przytłoczonych ciężarem wyzwania i zadaje ważne pytanie, co im dają te ekstra pieniądze?”.  

W powyższym cytacie z „Walden”, Henry David Thoreau mówi, że prawdziwy koszt czegoś to nie tylko cena, którą płacimy pieniędzmi, ale też ilość czasu i energii, jaką musimy poświęcić, żeby to zdobyć. Może to być czas spędzony w pracy, żeby zarobić pieniądze, wysiłek włożony we własnoręczne wykonanie czegoś, albo stres i zmęczenie związane z prowadzeniem materialistycznego stylu życia.

Zdjęcie: Fragment z książki ”Walden, czyli życie w lesie". Autor Henry David Thoreau.

Każda rzecz, którą posiadamy, kosztuje nas część naszego życia.

Thoreau podkreśla, że powinniśmy się zastanowić, czy warto poświęcać cenny czas i energię na zdobywanie rzeczy, które tak naprawdę nie są nam potrzebne do szczęśliwego życia.

Odnosząc się do swojej współczesności zadaje ważne pytanie:

Co dają te ekstra pieniądze? 

Dlaczego chcesz lepszy dyliżans, porcelanową zastawę? 

Rzeczy, które według niego są bez znaczenia i niewarte wysiłku. Udowodnił, że potrafił zaspokoić swoje potrzeby pracując jeden dzień w tygodniu, tylko dzięki siekierze i nasionom, z których kiełkowało jego jedzenie.

Zdjęcie: Fragment z książki ”Walden, czyli życie w lesie". Autor Henry David Thoreau.

LEKCJE Z KSIĄŻKI „WALDEN”

„Walden, czyli życie w lesie" Henry'ego Davida Thoreau, mimo tego, że została napisana ponad 170 lat temu, wciąż niesie ze sobą aktualne lekcje, które można wykorzystać w dzisiejszym zabieganym świecie.

Co dzisiaj możesz zmienić w swoim życiu, by zbliżyć się do rad Thoreau?

1. Polub prostotę i minimalizm.

Thoreau żył skromnie, w zgodzie z naturą, skupiając się na tym, co naprawdę jest dla niego potrzebne do przetrwania. W dzisiejszym świecie, pełnym obfitości rzeczy i powszechnego konsumpcjonizmu, lekcja ta staje się szczególnie ważna. Możemy ją praktykować poprzez:

• Kupuj świadomie: kupuj tylko to, czego rzeczywiście potrzebujesz i zrezygnuj z impulsywnych zakupów. Jeśli nie potrafisz się powstrzymać, unikaj centrów handlowych, bo one są jak syreny ze słynnej „Odysei” Homera, a Ty jesteś wiedzionym przez nie na skały, zagubionym żeglarzem. Unikaj „kraju syren”.

• Minimalizuj przestrzeni życiową: pozbywaj się zbędnych przedmiotów i stwórz dookoła siebie uporządkowaną, sprzyjającą harmonii i skupieniu przestrzeń. Rob tzw decluttering rzeczy, co nazywam „odśmiecaniem”. Niepotrzebne rzeczy wynieś, złóż do pudełek, worków i gdy czegoś będziesz potrzebować, wyciągniesz z worków i wróci to na swoje miejsce. Potrzebujesz szczoteczki do zębów, wyciągasz ją z pudła i stawiasz na miejsce. Potrzebujesz talerza, wyciągasz z pudła, stawiasz na miejsce. To czego nie ściągniesz z pudła przez pół roku, może oddać komuś, kto tego bardziej potrzebuje. 

• Możesz to dziś odnieść tez do aplikacji: Przez pierwszy tydzień możesz czuć się jak na detoksie, ale ten syndrom odstawienia przejdzie i to będzie idealny czas dla Ciebie, w którym warto poszukać aktywności offline'owych, niezwiązanych z dostępem do Internetu. Tak jak kiedyś, możesz nauczyć się spędzać czas samemu.

• Ogranicz konsumpcję wiadomości i rozrywki: rób przerwy od ciągłego bombardowania informacjami i bodźcami. Możesz optymalizować oglądanie Netflixa, aby nie wpaść w tzw. binge watching, czyli oglądanie do upadłego, by skończyć wszystkie odcinki kolejnego sezonu w ciagu jednego dnia. Tak, by oszczędzić sobie ciężkiego poniedziałku w pracy. Nie oglądaj samemu, tylko w dobrym towarzystwie. 

• Usuń media społecznościowe z telefonu i ustaw do nich dostęp tylko z laptopa. Możesz przygotować się na 30-dniowy okres bez podobnych technologii. Współczesny nam Cal Newport opisuje w swojej książce „Cyfrowy minimalizm”, praktyczne sposoby na przebrnięcie przez takie wyzwanie. Nie będę zagłębiał się w szczegóły, ponieważ od tego jest książka, do której Was odsyłam. W każdym razie, w trakcie tych 30 dni detoksu odkryjesz aktywności, które Cię będą satysfakcjonowały i nadadzą sens Twojemu życiu. Na koniec tego okresu proponuję, by wrócić do technologii zaczynając od czystego konta i zastanowić się z osobna nad każdą przywróconą po kolei aplikacją i sprawdzić, jaką wartość daje Twojemu życiu.

2. Bądź samowystarczalny.

Thoreau zbudował sobie chatę, sam uprawiał warzywa i łowił ryby. Choć w dzisiejszych czasach, przynajmniej na Zachodzie nie musisz posuwać się do takich skrajności, możesz dążyć do większej samowystarczalności w różnych aspektach życia np.:

• Uprawiaj własne warzywa i zioła: Nawet na małym balkonie lub parapecie możesz hodować świeżą żywność.

• Naucz się podstawowych napraw i majsterkowania: Samodzielnie naprawiaj drobne usterki i rób przeróbki przedmiotów, zamiast natychmiastowej wymiany na nowe.

• Wspieraj lokalnych ogrodników i rzemieślników: Kupuj produkty od lokalnych wytwórców zamiast masowo produkowanych.

3. Zadbaj o bliski kontakt z naturą.

Thoreau spędzał wiele czasu na łonie natury, obserwując i czerpiąc z niej inspirację. Współcześnie, żyjąc w zatłoczonych miastach, często tracimy kontakt z naturą. Możesz to zmienić:

• Regularnie spaceruj po parku, lesie lub nad wodą: Oderwij się od codziennej rutyny i zaczerpnij świeżego powietrza.

• Wędruj, biwakuj i uprawiaj inne aktywności na świeżym powietrzu: Spędzaj wolny czas w otoczeniu natury.

• Dbaj o rośliny w domu: Stwórz zieloną oazę w domowym zaciszu.

4. Bądź uważny i autorefleksyjny.

Autor książki prowadził dziennik i uważnie obserwował otaczający go świat. 

„Kiedy nie spieszymy się i jesteśmy mądrzy, dostrzegamy, że trwałe i absolutne istnienie mają tylko rzeczy nabyte i godne, że drobne lęki i drobne przyjemności są jedynie cieniem rzeczywistości”.- Henry David Thoreau.

W dzisiejszym zabieganym świecie łatwo stracić z oczu to, co naprawdę ważne. Praktyka uważności może Ci pomóc:

• Medytuj: Uprawiaj regularne ćwiczenia pozwalające na wyciszenie umysłu i skupienie się na teraźniejszości.

• Praktykuj mindfulness: „Bylibyśmy szczęśliwi, gdybyśmy zawsze żyli teraźniejszością i korzystali z każdej niespodzianki losu, tak jak trawa, która docenia wpływ najmniejszej nawet kropli rosy; i nie poświęcali czasu na odkupywanie zaniedbanych okazji z przeszłości, co nazywamy wypełnianiem obowiązku.”- Henry David Thoreau.

• Prowadź dziennik: . Podczas pobytu w lesie, Thoreau prowadził dziennik, w którym pisał o wszystkim, co przeszkadzało mu w społeczeństwie. Szczególnie przerażał go handel ludźmi, namawiał do społecznego nieposłuszeństwa. Ale dziennik służył tez do zapisywania refleksji z kontaktów z natura, a nawet opisywał pogodę. Zapisuj swoje refleksje, myśli i uczucia, tak jak autor „Walden”. Z pozoru zwykły dziennik może zmienić życie, nie tylko jednej osoby, ale milionów, tak jak to uczyniły m.in: „Rozmyślania” Marka Aureliusza. 

• Praktykuj wdzięczność: Doceniaj drobne rzeczy w codziennym życiu.

5. Żyj w zgodzie z wartościami.

Thoreau kierował się w życiu takimi wartościami jak prostota, niezależność,  duchowość empatia. Walczył o uwolnienie niewolników, co było trudne w tamtych czasach. Ważne jest, abyś TY też określił, co jest dla Ciebie ważne i żył w zgodzie ze swoimi wartościami:

• Określ swoje wartości: Zastanów się nad tym, co jest dla Ciebie ważne w życiu i co chcesz osiągnąć.

• Podejmuj decyzje zgodne z wartościami: Kieruj się swoimi wartościami w codziennych wyborach. Np. Gdy koledzy wyciągają Cie w niedzielę na rozmowy o biznesie, a Ty wolisz spędzić czas z dziećmi, to pokazuje jakie masz wartości. 

• Angażuj się w działania zgodne z wartościami: Wspieraj sprawy, które są dla Ciebie ważne. Jeśli przeraża Cię to co wyprawia Rosja na Ukrainie, wspieraj zbiórki na zakup sprzętu dla potrzebujących żołnierzy ukraińskich. Gdy przejmuje Cię los psów i kotów, pomagaj w schronisku dla zwierząt lub bądź aktywny w Internecie, organizując zbiórki.

6. Uniezależnij się od potrzeby obecności innych ludzi.

Kiedyś dowiedziałem się od kolegi podcastera Dominika Juszczyka, że jego słuchaczka napisała w komentarzu: „Radek jest chyba samotnikiem”. Postanowiłem na nie odpowiedzieć cytatem z Cala Newporta, który w pewnym sensie odpowiada za mnie:

„Spokojne i ciche doświadczenie separacji, odizolowania się buduje docenianie międzyludzkich więzi, gdy tylko się takie pojawią” - Cal Newport „Cyfrowy Minimalizm”

Więc odpowiadając potwierdzam, że cenię swoją autonomię i niezależność. Nawet gdy jestem sam, nie czuję samotności. Bardzo lubię ludzi, ale znacznie bardziej wolę za nimi tęsknić ;)

Zdjęcie: Mój ukochany Lucky :)

”Walden, czyli życie w lesie" to książka, która pokaże Ci, że warto zwolnić, zastanowić się nad życiem i odnaleźć prawdziwe szczęście w obcowaniu z naturą.

Nie musisz budować chaty w lesie, aby zastosować lekcje Thoreau. Nawet małe zmiany w Twoim życiu mogą mieć duży wpływ.

Masz szansę rozpocząć nowe życie, w którym mniej oznacza więcej - więcej szczęścia, spokoju i harmonii. Dlatego zachęcam Cię do zastanowienia się nad swoimi priorytetami i rozważenia minimalistycznego podejścia do życia. Od 7 lat pracuję jako life coach. Moich klientów przeprowadzam przez głęboki proces transformacji, który nazywam Stoicką Metamorfozą: https://lepiejteraz.pl/mentoring/, autorską metodą Deep Dive. 

DARMOWY COACHING

Jeśli nie podoba Ci się Twoje życie i pragniesz zmiany, zapisz się na pierwszą DARMOWĄ sesję coachingową 1 na 1. Ilość miejsc w każdym miesiącu jest ograniczona, więc nie czekaj, tylko pisz już dziś na adres: kontakt@lepiejteraz.pl

Do usłyszenia!

Radek Budnicki

P.S.

Zostań Patronem i wesprzyj mnie w tworzeniu podobnych treści na Patronite.pl/podcastlepiejteraz.

W PREZENCIE OTRZYMASZ DOSTĘP DO EKSKLUZYWNYCH MATERIAŁÓW, PODCASTÓW PREMIUM I DARMOWYCH SESJI COACHINGOWYCH!

Jeśli pragniesz otrzymywać podobne lekcje ZA DARMO, bezpośrednio na swoją skrzynkę, kliknij przycisk poniżej: